اتحادیه بین
المللی بنادر(IAPH)
در نشست خود در سال1983در ونکور کانادا، عنوان مینماید "اساساً" کلیه
بنادر مهم جهان به انجام لایروبی منظم و دوره هائی نیاز دارند تا کشتی هایی را
که در امر تجارت داخلی یا بین المللی فعالیت دارند را پذیرا باشند و اضافه مینماید
" لایروبی برای ایجاد اطمینان در حرکت کشتیها که بر اقتصاد اکثر کشورهای
جهان موثر می باشد، ضرورت دارد.
در اداره کل بنادر و دریانوردی
هرمزگان، نیاز های لایروبی بر اساس لازمه های دریانوردی ایمن در مناطق وآبراه های قابل کشتیرانی تعریف می گردد، بدیت منظور
و بر اساس ساختار شناور های متردد و نیز طرح های توسعه آتی بر اساس چشم انداز های
دریایی، نیازسنجی لایروبی با هیدروگرافی منطقه، انجام می گردد. همچنین در زمینه
نگهداری اعماق موجود بر اساس میزان نرخ رسوب و سایر پارامتر های موثر و تهیه نقشه
هیدروگرافی اولیه لایروبی انجام می گردد. استفاده از لایروبهای مختلف بر اساس
اعماق منطقه، آبخور شناور لایروب، موانع موجود، جنس بستر و میزان سختی آن و ...
انجام می گردد که در حال حاظر شناور های موجود در زمینه لایروبی شناور لایروب ها
پر ساکشن نوسود و سومار(3000 متر مکعبی مخزن دار)، لایروب کاتر ذوالفقار، و لایروب
گرپ دار منصور و اسپلیت بارج نصیر می باشد.
عمده ترین اهداف لایروبی در حوزه دریایی:
1. ناوبری Navigation
2. احداث و
بازیابی زمین Construction & Reclamation
3. ایجاد مسیر
برای جاگذاری لوله و کابلهای زیر آبیGeneral Uses Like
Under Water Foundation For Pipe Line
4. نگهداری،
افزایش با بهبود راه آبی بنادر و کانالها Maintaining, Increasing or Otherwise Improving Waterways,
Harbors & Channels.
5. ایجاد(احداث)بنادر،حوضچه
ها، لنگرگاه یا حوضچه توقف مخصوص قایقهای کوچک و تسهیلات دیگر برای ناوبری.Creation Harbors, Basins, Marinas & Other Facilities for
Navigation
انواع دستگاههای لایروب:
لایروبها براساس
روشی که برای حمل مواد کنده شده از بستر دریا به سطح آب به کار میبرند در دو گروه
اصلی طبقه بندی میشوند اما دسته سومی هم وجود دارند که از بقیه لایروبها کوچکتر یامنحصر به فرد هستند و عمدتاً برای لایروبیهای
خاص یا انتقال و تخلیه مواد کاملاً خاص ساخته شده اند، بنابراین لایروبها در سه
دسته ذیل طبقه بندی شده اند:
· لایروبهای
مکانیکی
· لایروبهای
هیدرولیکی
· لایروبهای
خاص
لایروبهای مکانیکی
وجه مشخصه این
لایروبها در این است که فاز کندن و حفاری مصالح به صورت مکانیکی و از طریق یک جام
یا چنگک انجام می‌شود ودر هنگام تخلیه مصالح لایروبی شده، این مواد به صورت جامد
مانده و در آب حل نمی‌شوند. در هنگام استفاده از این لایروبها معمولا" یک یا چند دستگاه بارج برای حمل مصالح لایروبی شده بکار برده میشوند لذا راندمان این
لایروبها چندان زیاد نیست(Jeuken &
Wang,2010). انواع مختلف این نوع لایروبها شامل:
لایروب سطلی(Bucket chain dredger) لایروب چنگک دار(Grab dredger)
لایروب بیل مکانیکی (Backhoe dredger) لایروب قاشقی (Dipper dredger)
لایروب های هیدرولیکی
در لایروبهای
هیدرولیکی، مواد لایروبی بوسیله لوله‌های مکش و به کمک پمپ و به طریق هیدرولیکی و
یا عملکرد توأم ابزار مکانیکی و سیستم هیدرولیک،کنده و حمل میشوند. لذا برای حمل
مواد لایروبی شده الزامی به استفاده از وسیله نقلیه واسط مانند بارج‌نمی‌باشد. به
همین دلیل است که راندمان لایروبهای هیدرولیکی بالاتر و حدود 3 تا 10 برابر
راندمان لایروبهای مکانیکی مشابه می‌باشد(CHEN et al,2010). برخی از انواع لایروبهای هیدرولیکی که تفاوت آنها در نحوه کندن
و بارگیری مواد لایروبی می‌باشد شامل:
- لایروب مکنده تیغه دار (Cutter suction dredger(C.S.D.))
- لایروب مکنده سطل دار (Bucket wheel dredger(B.W.D.))
- لایروب مکنده (Suction dredger (S.D.))
- لایروب مکنده مخزندار (Trailing suction hopper dredger(
T.S.H.D.))
- لایروب خاکروبه‌ای (Dustpan dredger)
لایروبهای خاص
این لایروبها برای مقاصد خاص و پروژه‌های
خاص طراحی و ساخته میشوند و استفاده از آنها جنبه فراگیر ندارد(Ware et al,2010).
برخی از این لایروبها عبارتند از :
o لایروبهای دوزیست(Amphibious dredger )
o لایروبهای آبهای عمیق (Offshore dredger )
o لایروبهای تراشنده (Scraping dredger)
o
لایروبهای چند منظوره (Multipurpose dredger)
این گونه لایروبها صرفاً‌به منظور
لایروبی بکار نمی‌روند و چند منظوره‌اند و یا اینکه مانند لایروبهای آبهای عمیق
بیشتر شبیه یک سکوی شناور عمل می‌کنند تا یک واحد لایروبی معمولی.