پنج شنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۲
 

علیرغم تلاشهای مستمر در ساخت شناورهای ایمن و استفاده از تجهیزات پیشرفتهاعم ازناوبری و کمک ناوبری، سوانح دریایی همچنان بوقوع پیوسته و منجر به

صدمات جانی و خسارات مالی و آلودگی محیط زیست دریایی می گردند. اهمیت بررسی سوانح در صنعت دریایی برای دست اندرکاران این صنعت پوشیده نمی­

باشد. سوانح معمولاً فقط با یک علت ساده اتفاق نمی افتند. بسیاری از حوادث شامل عوامل چندجانبه و به هم پیوسته از قبیل نادیده گرفتن دستورالعمل ها، نقص

فنی تجهیزات، خطاها و یا تغییرات پیش بینی نشده می باشند. هر یک از این شرایط میتواند زمینه ساز یک سانحه باشد. بررسی دقیق، موثر و بموقع سوانح می­تواند به

شناخت عوامل و ریشه­های سوانح دریایی منجر شود. احصاء درس های آموختنی و انجام اقدامات اصلاحی پس از شناسایی عوامل بروز سانحه، از طریق تدوین و یا

بازنگری قوانین و دستورالعمل­ها، منجر به ارتقاء ایمنی و استانداردها در صنعت دریانوردی می­گردد. بر این اساس و در راستای رعایت قوانین و مقررات بین المللی و

ملی مرتبط با بررسی سوانح دریایی( با توجه به اسناد، بخشنامه ها و قطعنامه های سازمان بین المللی دریانوردی(IMO)، بویژه قطعنامه شماره 255 نشست 85 کمیته

ایمنی دریانوردی مورخ شانزدهم می سال 2008)، سوانح دریایی مورد بررسی قرار می گیرد.

 

 

 




 

تعاریف حاضر برگرفته از آیین نامه بررسی سوانح دریایی مصوب سازمان بین المللی دریانوردی می باشد.

 

 سانحه دریایی (Marin casualty) :

  زنجیره ای از رویدادها مرتبط با عملیات دریایی مربوط به شناورها و تاسیسات که حاصل و نتیجه آن می تواند هریک از موارد زیر باشد:

الف) مرگ یا مصدومیت جدی و وخیم فرد؛

ب) از دست رفتن فرد ( آدم به دریا )؛          

ج) غرق شدن، از دست رفتن و یا ترک شناور توسط خدمه؛

د) هرگونه خسارت ساختاری به شناور به گونه ای که:

1) اثر قابل توجه بر تمامیت شناوری، کارآیی و ویژگی های عملیاتی شناور و یا تاسیسات و تجهیزات داشته باشد.

2) نیازمند تعمیرات اساسی و یا تعویض بخش های مهم از ساختار بوده.

3) منجر به تخریب و انهدام شناور و یا تجهیزات گردد.

ه) برخورد، به گل نشستن، تصادم و از کار افتادگی شناور؛

و) هرگونه خسارت وارده به ساختار داخلی و خارجی شناور به گونه ای که ایمنی آن و یا شناورهای اطراف و افراد را به صورت جدی به مخاطره بیندازد؛

ز) خسارت جدی به صورت بالفعل و یا بالقوه به محیط زیست که حاصل صدمه به یک و یا چند شناور بوده و یا نتیجه به آب انداختن کالاهای خطرناک شناور سانحه دیده باشد.

¯ سوانح بسیار شدید  :( Very serious casualty )

به سوانحی گفته می شود که منجر به تلفات جانی ، از دست رفتن کامل شناور و یا بروز صدمه های شدید به محیط زیست دریایی شود.

 - سوانح شدید  (serious casualty ) :

به سوانحی گفته می شود که جزء سوانح بسیار شدید به حساب نمی آید و عبارتند از:

حریق، انفجار، تصادف، به گل زدن، تصادم، مصدومیت شدید انسانی، خسارت ناشی از هوای طوفانی و شرایط بد دریا، خسارت ناشی از برخرود با توده یخ، ایجاد ترک، شکاف و نقص در بدنه شناور و یا در شناور که منجر به صدمات ساختاری گردد طوریکه شناور قابلیت دریانوردی خود را از دست بدهد مانند: نفوذ آب در بدنه، از دست دادن نیروی محرکه، وارد آمدن خسارات عمده به محل اقامت کارکنان شناور و آلودگی محیط زیست، آلودگی و خطرات ناشی از به آب افتادن کالاهای خطرناک شناور سانحه دیده، نیاز شناور به یدک کش و سایر موارد مشابه.

- دسته بندی انواع سوانح :

  
دسته بندی انواع سوانح

هدف از بررسی سوانح دریایی فارغ از تعیین و شناسایی مقصر یا مقصرین بروز سانحه صرفا پیشگیری از وقوع سوانح دریایی مشابه در آینده است.

بررسی های مربوط به سوانح و رخدادهای دریایی اهداف ذیل را در بر می گیرد:

  •    شناسایی علل و عوامل بروز سانحه و یا رخدادهای دریایی؛
  •   ارائه اقدامات اصلاحی به منظور پیشگیری و کاهش سوانح دریایی و انجام پیگیری های لازم جهت رسیدن به این هدف؛
  •    ابلاغ درسهای آموخته شده از سوانح و رخدادهای دریایی به کلیه دست اندراکان ذیربط جهت ارتقا استانداردهای ایمنی، دریانوردی و حفاظت از محیط زیست دریایی؛

  •   ارتقاء دانش و مهارت کارشناسان بررسی سوانح دریایی.

۱-بررسی سوانح شناورهای با پرچم جمهوری اسلامی ایران در داخل و یا خارج از کشور؛

۲- بررسی سوانح بوقوع پیوسته در آبهای تحت حاکمیت و صلاحیت جمهوری اسلامی ایران توسط شناورهای با پرچم کشور خارجی؛

۳-بررسی سوانح مربوط به شناورهای با پرچم کشورهای خارجی که حامل سرنشینان با ملیت جمهوری اسلامی ایران باشد؛

۴- بررسی سوانحی که کشور در آن ذینفع باشد؛

۵-شناسایی علل و عوامل و خطاهای انسانی در بروز سانحه و یا رخدادهای دریایی(سوانح بالقوه)؛

۶- ارائه توصیه و اقدامات اصلاحی بمنظور پیشگیری و کاهش سوانح و رخدادهای دریایی و انجام پیگیری­های لازم جهت حصول اطمینان از اجرای آنها؛

۷- انتشار علل و عوامل وقوع سوانح دریایی و ابلاغ درسهای آموخته شده از سوانح و رخدادهای دریایی به کلیه دست­اندرکاران ذیربط جهت ارتقاء استانداردهای ایمنی، دریانوردی و حفاظت از محیط زیست دریایی.

 

 با توجه به لازم الاجرا شدن کد (دستورالعمل) بررسی سوانح دریایی از سال ۲۰۱۰ و نظر به اهمیت و جایگاه کمیته بررسی سوانح دریایی در ارائه پیشنهادات و درس های آموختنی سوانح که متعاقب آن کاهش بروز سوانح مشابه در آینده را به همراه دارد و همچنین در راستای ارتقاء سطح ایمنی دریانوردی که یکی از اهدف کلان سازمان بین المللی دریانوردی(IMO) می باشد کمیته بررسی سوانح دریایی استان هرمزگان در سال ۱۳۸۴ به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرده است.کمیته سوانح دریایی متشکل از یک دبیر خانه که اعضای آن که شامل کارشناسان عرشه و موتور کشتی می باشد تحت نظر کارشناس مسئول سوانح و دبیر کمیته بررسی سوانح دریایی فعالیت می کنند.

دبیرخانه بررسی سوانح دریایی:

دبیرخانه بررسی سوانح دریایی که به نوعی به عنوان هسته مرکزی کمیته سوانح دریایی محسوب می شود  متشکل از کارشناسان فنی و عرشه  کشتی می باشد. این قسمت در هنگام اطلاع از وقوع سانحه دریایی و دریافت پیام اولیه آن ، ابتدا جنبه های مختلف سانحه مورد ارزیابی قرار داده، سپس نسبت به اعزام بازرسان به محل سانحه اقدام می نماید.

سوانح در دبیرخانه کمیته بررسی سوانح به صورت مجزا مورد بررسی قرارمی گیرد و در صورت عدم تکراری بودن (مشابه بودن) سانحه و ارائه درس های آموختنی جدید در کمیته بررسی سوانح دریایی استان مورد بررسی و آنالیز قرار می گیرد و خروجی این کمیته ها در قالب درس های آموختنی و پیشنهادات به مراجع ذیربط و ذینفعان ارسال می گردد.

 چارت تشکیلاتی این کمیته مطابق با دستورالعمل اجرایی بررسی سوانح دریایی متشکل از کارشناسان خبره دریایی می باشد که احکام خود را به صورت سالانه از معاونت محترم دریایی سازمان دریافت می کنند.

کمیته سوانح دریایی

  •           بازرسان بررسی سوانح دریایی:

 شامل کارشناسان ایمنی ، امور دریایی و همچنین کارشناسان  فنی واجد شرایط در ارتباط با امور دریایی و کشتیرانی.

  •           اعضاء کمیته بررسی سوانح دریایی:
                 شامل مسئولین و افرادی است که در امر تحقیق و بررسی سوانح و رخدادهای دریایی از جانب معاونت امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی منصوب یا دعوت می گردند.

تلفن : 

کارشناس مسئول بررسی سوانح دریایی ( مرادی ) :        09177233472                  -               32122655 - 076              

                                                                  

 دورنگار :    33514036 -076